Xe nâng người không được bảo dưỡng đúng cách tiềm ẩn nguy cơ tai nạn lao động, hỏng hóc nghiêm trọng, và gây tốn kém chi phí sửa chữa. Bài viết này cung cấp hướng dẫn toàn diện và dễ hiểu về bảo dưỡng xe nâng người, giúp các doanh nghiệp, nhà máy, và đơn vị cho thuê xe nâng tối ưu hóa hoạt động và tiết kiệm chi phí.
Khi nào cần bảo dưỡng xe nâng người?
Dấu hiệu cảnh báo
- Tiếng ồn lạ: Tiếng kêu, rít, gõ bất thường từ động cơ, hệ thống thủy lực, hoặc khung xe.
- Rò rỉ dầu/nhiên liệu: Dấu hiệu của hư hỏng ở hệ thống thủy lực, động cơ, hoặc đường ống.
- Phanh kém hiệu quả: Xe dừng chậm, bàn đạp phanh lún sâu.
- Nâng hạ chậm/không ổn định: Xích, cáp, xi lanh có thể bị mòn, hư hỏng.
- Khó khởi động: Vấn đề về ắc quy (xe điện) hoặc hệ thống nhiên liệu (xe dầu).
- Đèn cảnh báo: Đèn báo lỗi trên bảng điều khiển.
- Lốp xe mòn không đều: Vấn đề về hệ thống lái hoặc khung xe.
Lịch bảo dưỡng định kỳ
Hàng ngày (Trước mỗi ca làm việc):
- Kiểm tra tổng quan: Ngoại quan xe, lốp, đèn, còi.
- Kiểm tra mức dầu nhớt (động cơ, thủy lực), nước làm mát (nếu có).
- Kiểm tra ắc quy (xe điện): Mức điện dịch, độ sạch của các cọc bình.
- Kiểm tra phanh, lái.
Hàng tuần/tháng (Tùy theo tần suất sử dụng):
- Kiểm tra và bôi trơn các khớp nối, xích, cáp.
- Kiểm tra hệ thống thủy lực: Rò rỉ, mức dầu.
- Vệ sinh lọc gió (động cơ).
- Kiểm tra các bu lông, ốc vít.
Theo giờ hoạt động (Ví dụ: 50 giờ, 250 giờ, 500 giờ, 1000 giờ…):
Đây là cách bảo dưỡng chính xác nhất. Mỗi nhà sản xuất xe nâng (JLG, Genie, Haulotte, Skyjack…) đều có hướng dẫn bảo dưỡng chi tiết theo giờ hoạt động trong sổ tay hướng dẫn (service manual). Vì vậy, bạn nên tuân thủ hướng dẫn này.
Quy trình bảo dưỡng xe nâng người chuẩn kỹ thuật
Chuẩn bị
- Dụng cụ: Cờ lê, mỏ lết, kìm, tua vít, bộ dụng cụ kiểm tra ắc quy, bơm mỡ…
- Vật tư: Dầu nhớt, mỡ bôi trơn, nước làm mát, giẻ lau, phụ tùng thay thế (nếu cần).
- Sổ tay hướng dẫn bảo dưỡng của xe.
- Khu vực bảo dưỡng: Sạch sẽ, bằng phẳng, đủ ánh sáng, thông gió tốt.
Các bước kiểm tra, bảo dưỡng xe nâng người
| Bộ phận | Hạng mục kiểm tra |
| Hệ thống nâng hạ | Xích, cáp (độ mòn, đứt), xi lanh (rò rỉ dầu), van an toàn, khớp nối. |
| Hệ thống lái | Vô lăng (độ rơ), bánh xe (áp suất, độ mòn), hệ thống trợ lực (rò rỉ dầu), các khớp nối. |
| Hệ thống phanh | Má phanh (độ mòn), dầu phanh (mức dầu, rò rỉ), đường ống dẫn dầu. |
| Hệ thống điện | Ắc quy (mức điện dịch, độ sạch cọc bình, điện áp), đèn, còi, các cảm biến, bảng điều khiển. |
| Động cơ (nếu có) | Dầu nhớt (mức dầu, màu sắc), nước làm mát (mức nước), lọc gió, lọc dầu, lọc nhiên liệu, bugi (xe xăng), dây đai. |
| Khung xe, thân vỏ | Các mối hàn, bu lông, ốc vít (độ chắc chắn), các bộ phận bảo vệ. |
Vệ sinh, bôi trơn
- Vệ sinh sạch sẽ xe, đặc biệt là các bộ phận quan trọng.
- Bôi trơn các khớp nối, xích, cáp, bánh xe… bằng mỡ chuyên dụng.
Ghi chép
Ghi lại đầy đủ các công việc đã thực hiện, ngày tháng, giờ hoạt động của xe, các phụ tùng đã thay thế (nếu có) vào sổ nhật ký bảo dưỡng.
Hướng dẫn bảo dưỡng các bộ phận xe nâng người
Bảo dưỡng ắc quy (xe điện)
- Kiểm tra mức điện dịch: Đảm bảo mức điện dịch nằm giữa vạch MIN và MAX. Nếu thiếu, châm thêm nước cất (không dùng axit).
- Vệ sinh cọc bình: Dùng bàn chải và dung dịch baking soda để làm sạch cọc bình, loại bỏ các chất ăn mòn.
- Sạc ắc quy đúng cách: Sử dụng bộ sạc phù hợp, sạc đầy sau mỗi ca làm việc, tránh sạc quá lâu hoặc để ắc quy cạn kiệt.
- Kiểm tra điện áp: Kiểm tra điện áp để đánh giá xe có cần thay ắc quy.
Bảo dưỡng hệ thống thủy lực
- Kiểm tra rò rỉ: Kiểm tra toàn bộ hệ thống (xi lanh, van, đường ống) xem có rò rỉ dầu không.
- Kiểm tra mức dầu: Đảm bảo mức dầu nằm trong phạm vi cho phép.
- Thay dầu, lọc dầu: Thay dầu và lọc dầu thủy lực theo định kỳ (xem sổ tay hướng dẫn).
Bảo dưỡng động cơ (xe dầu/xăng)
- Thay dầu nhớt, lọc dầu: Thay theo định kỳ (xem sổ tay hướng dẫn).
- Thay lọc gió: Thay lọc gió để đảm bảo động cơ “thở” tốt.
- Kiểm tra bugi (xe xăng): Vệ sinh hoặc thay thế nếu cần.
Bảo dưỡng lốp xe
- Kiểm tra áp suất: Bơm lốp đúng áp suất quy định.
- Kiểm tra độ mòn: Thay lốp khi gai lốp quá mòn.
Bảo dưỡng xe nâng người định kỳ không chỉ giúp đảm bảo an toàn mà còn kéo dài tuổi thọ thiết bị, tối ưu hiệu suất và giảm chi phí sửa chữa. Hãy tuân thủ lịch trình bảo dưỡng và hướng dẫn từ nhà sản xuất để xe nâng người luôn hoạt động ổn định. Nếu bạn cần hỗ trợ bảo dưỡng chuyên nghiệp, liên hệ ngay với Xe Nâng Tiến Phát (TPG) để được tư vấn và phục vụ tốt nhất.
